این بخش از صادرات ایران توسط کشورهایی همچون اسپانیا بستهبندی شده و در بازار جهانی توزیع میشود.
دکتر محمد اسماعیلنیا، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی، با بیان این مطلب و این که 75 درصد زعفران کشور در این استان تولید میشود، میگوید: متوسط تولید سالانه استان 138 تن است که این رقم در برخی سالها تا 160 تن هم افزایش یافته است.
البته این رقم در سال گذشته به دلیل سرمازدگی، 85 درصد افت کرد و برای جبران این خسارت و افزایش تولید در سال جاری، سازمان مجبور شد 264 میلیون تومان برای عملیات نجاتبخشی زعفران هزینه کند.
در این عملیات طی 15 بهمن تا 15 اسفندماه سال 87، با استفاده از محلول و کود غنی شده سعی شد پیاز زعفران تقویت و غنی شود تا سال جاری جبران خسارت سال گذشته را نیز بکند. مسئولان امیدوارند با اجرای این عملیات ضربتی، میزان تولید 30 تا 40 درصد افزایش یابد.
با وجود آن که ایران اکنون بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است؛ اما این شرایط تثبیتشدهای نیست و رقبای آینده ایران در حال تقویت خود هستند تا طی سالهای آتی وارد عرصه رقابت شوند. از جمله این کشورها میتوان افغانستان، پاکستان، چین و ترکیه را نام برد.
اسماعیلنیا، با بیان این که اکنون 45 هزار هکتار از اراضی استان زیر کشت زعفران است، تصریح میکند: اکنون 40 هکتار از سطح زیرکشت تحت پوشش برنامه اصلاح الگوی کشت قرار دارد که بر اساس آن پیاز غنی شده زعفران در این اراضی کشت میشود.
به گفته وی، هزینه اصلاح پیاز برای هر هکتار 3 میلیون تومان است که به دلیل کمبود منابع مالی موجود، اکنون تنها یکدههزارم اراضی تحت پوشش قرار گرفته است. با اصلاح و کشت این پیازها، طول دوره کشت از 5 سال، به 3 تا 4 سال کاهش مییابد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی، با بیان این که سازمان در سال جاری 45 میلیون تومان برای برنامه اصلاحی خود تخصیص داده است، ادامه میدهد: در حال حاضر مبلغ یک میلیون از 3 میلیون تومان مورد نیاز برای هر هکتار را سازمان جهاد کشاورزی میپردازد و امیدواریم با افزایش محصول، کشاورزان خود ترغیب شوند تا این شیوه را ادامه دهند و تلاش بیشتری برای افزایش سطح زیر کشت با استفاده از پیاز استاندارد کنند.
به اعتقاد اسماعیلنیا، اصلاح سیستمهای کشت و استفاده از پیاز استاندارد، نیاز به هزینه و کمک و توجه دولت دارد و با توجه به جایگاه ایران (تولید 90 درصد زعفران جهان)، برای حفظ جایگاه کنونی دولت باید این هزینه را بپردازد تا بتواند موقعیت بازار جهانی را در بخش زعفران همچنان در اختیار داشته باشد و در سیاستگذاریها تعیین کننده باشد.
اسماعیلنیا تاکید دارد که نام ایران باید بر روی زعفرانش حک شود؛ اما انجام این فرایند را نیازمند زمان و هزینه میداند.وی اظهار میدارد در صورتی که یکباره صادرات فلهای زعفران ممنوع شود، بازار مصرف آن در سطح جهان را دچار شوک خواهد کرد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی میگوید: ممانعت از صادرات فلهای به صورت یک باره، اقتصاد را نیز دچار مشکل میکند، به همین دلیل تصمیم گرفته شد این روند همچنان ادامه پیدا کند؛ اما تغییر آن نیز در دستور کار قرار گرفته است.
وی ادامه میدهد: اکنون دولت برای صادرکنندگانی که زعفران را در بستههای زیر 10 گرم صادر کنند، جایزه صادراتی تعیین کرده و کسانی که بستههایشان بالاتر از 30 گرم باشد، باید 5 درصد مالیات و عوارض نیز بپردازند.
این سیاست و تصمیمگیری دولت نیز با اعتراض صادرکنندگان مواجه شد؛ چرا که آنان معتقدند یکباره نمیتوان سیستم صادرات را تغییر داد و این نیازمند یک فرایند زمانی حداقل 3 ساله است و البته تعیین زمان، بر عهده شورای ملی زعفران است.